شهید محمد رضا بیگ زیارتی را بیشتر بشناسیم

محمد رضا بیگ زیارتی

جنگ هرات 1273 و فتح آن شهر به دست حسام السلطنه و التیماتوم دولت انگلیس به دولت ایران مبنی بر تخلیه شهر هرات که در نهایت به تلافی آن انگلیس ها بوشهر و خارگ را تصرف و نیروهایشان در بوشهر و خارگ پیاده می شوند و پرچم ایران را از دارالحکومه پایین آورده و پرچم انگلیس را بر روی آن بالا می برند که این به معنی تجزیه بوشهر و خارگ از ایران و الحاق آن به امپراتوری بریتانیا می باشد.

کاپیتان جونز قبل از آن به دریا بیگی حاکم بوشهر اعلام کرده بود که ما اتباع بریتانیا را از بوشهر خارج و شما حافظ اموال ما هستید و دریا بیگی هم پذیرفته بود. روز 21 ربیع الاول همان سال ابتدا سه کشتی جنگی و روز چهارم ربیع الاول 30 کشتی جنگی در خود بوشهر لنگر می اندازند و مقدار کشتی های پشتیبانی در نواحی بصره برای خرید غله و علوفه و گوسفند مستقر می شوند. سردار کل کشتی های جنگی انگلستان اترم و سپاه او 2270 توپچی و سرباز انگلیس و ایرلندی 3400 سرباز هندی و 3750 نفر سپاه چریک 0/ 1150 سر اسب سواری 450 گاو ارابه کش و 8 کشتی آتش بار بود و از این ازدحام گویی شهری روی دریا ایجاد شده( فارس نامه ـ ناسخ التواریخ) و چون ورود این همه نیروی جنگی به بوشهر سابقه نداشت و حکومت ایران سپاهی برای مقابله فراهم نکرده بود. مگر این که محمد علی خان سرتیپ فوجی از دو سر دسته سرباز داشت. محمد علی خان روز پنجم ربیع الثانی همان سال وت می کند و برادرش رستم خان کفیل سربازها می شود. دریا بیگی ورود سربازان و کشتی های جنگی انگلیس را به موید الدوله خبر می دهد و او تدارک کارزار را می بیند.

روز هشتم همان ماه محمد قلیخان ایلخان قشقائی و برادرزاده او لطفعلی خان با فوج سرباز و هزار نفر سوار قشقائی و چهار اراده توپ روانه برازجان و روستای نینیزک می کند و در همان روز شجاع الملک نوری شیرازی با سپاهی از شیراز عازم برازجان و روستای خوشاب می شود. باقر خان تنگستانی با 400 نفر تفنگچی آماده کارزار می گردد روز نهم ربیع الثانی انگلیسی ها در هلیله بوشهر و خارگ نیرو پیاده می کنند فوج سربازان را نیروهای انگلیس، هندی، سندی و بلوچ تشکیل

می دادند و 30 ارابه توپ در کنار دریا مستقر و قلعه بهمنی را که محل استقرار نیروهای ایرانی بود به گلوله می بندند. باقرخان و نیروهایش در قلعه بهمنی به کمک نیروهای ایرانی می باشند. و نیروهای مردمی به دفاع از مرزهای آبی بپردازند. قلعه از زمین و دریا زیر آتش توپخانه انگلیسی ها قرار می گیرد و پیاده نظام دشمن از هلیله عازم بهمنی و ری شهر می شود به پیشروی خود ادامه می دهد. سحرگاهان همان روز به پشت دیوار قلعه می رسند. نبرد رو یاروی آغاز و باقر خان تنگستانی دلاور ایرانی و فرزند رشیدش احمد خان و شیخ حسین چاهکوتاهی دموخ از کثرت نیروهای دشمن نهراسیدند و مردانه در مقابل لشکر جرار انگلیسی ایستادگی و بیش 740 نفر از سربازان دشمن را به هلاکت رساندند و از مدافعین وطن هم 72 نفر از آن جمله احمد خان تنگستانی فرزند رشید باقرخان که با رشادت هایش دشمن را به زانو درآورده بود به شهادت می رسد. توپخانه سنگین انگلیسی ها مدافعین را وادار به عقب نشینی می کند. خبر جنگ رشید و شهادت احمد خان به محمد رضا بیگ می رسد. محمد رضا بیگ سوار بر اسب برای یاری رساندن به باقرخان وارد بوشهر می شود. شهر بوشهر تماما در تصرف و اشغال سربازان انگلیسی است دشمن برای دستگیری محمد رضا بیگ جایزه تعیین کرده و او را شناسایی و محاصره می کنند.

محمد رضا بیگ با شجاعت کم نظیر از میان نیروهای دشمن با جنگ و گریز خود را به طرف ظلم آباد (صلح آباد کنونی) می رساند. ناگهان متوجه می شود که سربازان از سه طرف او را محاصره و تنها راه گریزش زدن به دریاست و او یک بار دیگر خاطره حماسی جلال الدین خوارزمشاه سردار بزرگ ایرانی را زنده می کند. تاریخ می نویسد زمانی که چنگیز خان مغول برای تصرف ایران بزرگ از مغولستان عازم سرحدات ایران در تاجیکستان می شود و شهرهای آباد ایران را یکی بعد از دیگری فتح و ویران می کند. جلال الدین خوارزمشاه برای دفع دشمن به جنگ چنگیز می رود و بعد از دلاوری های سیار دشمن او را به حاشیه رود آمون دریا می کشاند به امید این که او را دستگیر نماید و یا از پای درآورد. جلال الدین هنگامی که خود را در محاصره کامل دشمن می بیند از رود خروشان سند نمی هراسد و با اسب خود را به دریا می زند و در میان حیرت چنگیز دریای خروشان را طی و اسبش او را سالم به آن طرف آمون دریا می رساند. در این زمان چنگیز آرزو می کند کاش چنین پسری داشتم و به تدارک نیروهای تازه نفس می پردازد.

سردار دشتستانی ما هم از دریای مواج خلیج فارس نمی هراسد و اسب خود را به دریا می زند. اسبش چهار نعل، دریا را طی و در جزیره کوچک عباسک نزدیک شیف سم اسبش جدا، لیکن سوار گرد خود را سالم به خشکی می رساند و دشمن را در ساحل بوشهر به آفرین و تماشا وا می دارد.

محمد رضا بیگ مجددا تدارک حمله به دشمن را فراهم می کند و این بار به اتفاق چهار نفر از نزدیکانش از جمله محمد حسن بیگ خوشابی وارد بوشهر می شود. بوشهری که کاملا در تصرف دشمن غدار است و قهرمانان حماسی دشتستان با وجود قلت به قلب دشمن یورش می برند و نیروهای خصم را یکی بعد از دیگری از پای در می آورند. آخرالامر محمد حسن بیگ خوشابی زخمی و سه نفر دیگر اسیر می گردد.

محمد رضا بیگ با این که نیروهای متعدد به او اصابت کرده باز هم با دلاوری نبرد و فرماندهان انگلیسی را از پای در می آورد. تا آن جا که اسبش کشته و محمد رضا بیگ پیاده با دشمن تا دندان مسلح به جنگ می پردازد. ت

اریخ می نویسد هنگامی که تفنگ از دست او می افتد با شمشیر و سر نیزه نیروهای انگلیس را می کشد و در نهایت بر اثر اصابت 35 گلوله و زخم کاری سردار بزرگ دشتستان از پای در می آید و به شهادت می رسد و حماسه ماندگار مقاومت را از خود به یادگار می گذارد.

قبر این رشید راه عزت و سربلندی ایران به صورت گمنام و مخروبه در روستای زیارت برازجان قرار دارد و سنگ قبرش در حال متلاشی شدن است. که جا دارد بنیاد شهید و استانداری بوشهر و فرمانداری دشتستان نسبت به بازسازی قبر این مجاهد نستوه اقدام و یاد دلداده او را در سالروز شهادتش با شکوه هر چه تمام تر برگزار نمایند.

شاعری پس از شهادتش این شعر را برایش سروده است

عجب شیری ز خوشاب پا گرفته ـ به ضرب سیف زیارت جا گرفته ـ ببینید رتبه اولاد حاجی ـ که آب از چشم خصم و شاه گرفته.

بر گرفته از وبلاگ کناره